Positief trainen: niet ‘soft’, maar slim!

Waarom positieve hondentraining wél werkt (maar je moet het wel goed doen)

Je kent het misschien wel: thuis luistert je hond fantastisch. “Zit!” – en hij zit. “Blijf!” – en hij blijft. Maar dan sta je ineens op een drukke stoep met voorbijrazende fietsen, gillende kinderen en een geurige hotdogkraam verderop. Je zegt “zit!” – en je hond kijkt je aan alsof hij je nog nooit eerder heeft gezien.

Betekent dit dat dwangvrije (= positieve) training niet werkt? Absoluut niet. Maar het laat wel iets belangrijks zien: gedrag is contextgebonden.

Stel je voor...

Je zit relaxed thuis op de bank en iemand vraagt je om het alfabet op te zeggen. Geen probleem. Maar stel je voor dat je ineens op een podium staat, voor een zaal met 10.000 mensen. Handen zweterig, knieën wiebelig, iemand roept: “Zeg het alfabet, nu!” – Grote kans dat je ergens tussen de H en de K strandt.

Zo voelt het ook voor honden. Wat ze thuis prima kunnen, lukt niet altijd in een drukke of spannende omgeving. Niet omdat ze je willen negeren, maar omdat hun brein bezig is met verwerken van prikkels.

De kracht van dwangvrij trainen

Dwangvrije (of positief bekrachtigde) training betekent dat we de hond iets leren zonder fysieke of psychologische druk. We belonen gedrag dat we willen zien, en bouwen stap voor stap op. Als je dat goed doet, werkt het fantastisch.

Maar hier gaat het soms mis: mensen overschatten wat hun hond aankan. Ze verwachten dat ‘zit’ overal moet lukken – net als thuis. En als het niet lukt, denken ze dat de methode faalt. Terwijl het eigenlijk een kwestie is van de lat te hoog leggen in een te moeilijke situatie.

Wat werkt dan wél?

• Train in stapjes. Begin thuis, in alle rust. Voeg dan langzaam meer prikkels toe: een andere ruimte, de tuin, de straat, een park.

• Verwacht geen perfectie in chaos. Is het druk en spannend? Vraag minder, beloon sneller, of vraag even niets.

• Heb geduld. Leren kost tijd – en vertrouwen.

• Beloon wat je wél wil zien. Zelfs als het maar een snelle blik naar jou is in plaats van trekken aan de lijn.

• Vermijd straf. Straf leidt vaak tot stress, frustratie of zelfs angst – en dat helpt niemand. Begrens waar nodig, maar geef het hondenbrein ruimte om keuzes te maken.

Tot slot

Dwangvrije training werkt. Maar je moet het wel goed doen. Net als leren fietsen of piano spelen: je begint niet met een stuntparcours of een concertzaal. Je begint rustig, bouwt op, viert kleine successen – en vooral: je zorgt dat het leuk blijft.

Geef je hond die kans. Dan zul je zien hoe krachtig, betrouwbaar én verbindend dwangvrije training kan zijn.